Om de geologische tijdschaal te verduidelijken, werd de geschiedenis van de aarde in belangrijke gebeurtenissen onderverdeeld. Een eon is de grootste eenheid voor tijd. Eonen zijn onderverdeeld in era’s, en era’s weer in periodes. De meest bekende zijn de laatste era’s: het Paleozoïcum, het Mesozoïcum en het Cenozoïcum.
Het Paleozoïcum (ca. 540 tot 252 M.j geleden)
Het geologisch tijdperk Paleozoïcum begint met de zogenaamde Cambrische explosie en eindigde met de grootste massa-extinctie in de geschiedenis van de Aarde.
Het Paleozoïcum van de Ardèche
Tussen 400 en 350 miljoen jaar geleden werd door convergentie van tektonische platen de Hercynische bergketen gevormd die vergelijkbaar is met het Himalayagebergte. De hoogvlaktes van de Ardèche accumuleren carbonhoudende en vervolgens permiene sedimentafzettingen gepaard gaande met snelle erosie. In de Ardèche vormen de resten van deze bergketen een kristallijne sokkel (graniet, gneis enz.) maar ook enkele sedentaire aardlagen (kolen, enz.).
Het Mesozoïcum (ca. 252 tot 65 M.j geleden)
Het geologisch tijdperk Mesozoïcum begint ca. 252 miljoen jaar geleden en is bekend als het tijdperk van de dinosauriërs. Het eindigt ca. 65 miljoen jaar geleden. Hoewel de grootste dinosauriërs uitstierven, zal één groep blijven bestaan, namelijk de vogels.
Het Mesozoïcum van de Ardèche
Fossiele zandstenen uit deTrias zijn eerder zeldzaam in de Ardèche. In enkele rotsformaties, zoals in Payzac, zijn pootafdrukken te zien van kleine dinosauriërs. Jurakalksteen en mergel vormen brede stratigrafische lagen die meer dan 100 m dikte kunnen bereiken. Deze afzettingen zijn goed zichtbaar in de vallei van de Rhône. Het krijtkalksteen van de Gorges de l’Ardèche is in feite een oud koraalrif.
Het Cenozoïcum (Vanaf 65 M.j)
Zo’n 65 miljoen jaar geleden maakte een crisis een einde aan de overheersing van grote reptielen en ammonieten. Dit betekent het begin van het geologisch tijdperk Cenozoïcum. Zoogdieren zullen nu geleidelijk aan de Aarde domineren.
Het Cenozoïcum van de Ardèche
In het begin van het Cenozoïcum glijdt de Europese plaat onder de Adriatische plaat. Door deformatie tijdens de Alpiene plooiing ontstaan er plooien in de bodem van de oceaan. Zo onstaan de Alpen.
Door deformatie van primaire rotsen verhoogt ook het Centraal Massief. Aanzienlijke barsten in de aardkorst veroorzaken de vulkanische uitbarsting van de Suc van Mont Mézenc (ca. 12 miljoen jaar geleden) en vervolgens van die van de Coiron (ca. 8 miljoen jaar geleden).
Klik hier om sites te raadplegen die de verschillende geologische tijdperken weergeven.